Sinh năm 1991 trong gia đình có truyền thống cách mạng ở Vĩnh Phúc, ngay từ nhỏ anh đã mơ ước được khoác trên mình màu xanh áo lính. Năm 2012, sau khi tốt nghiệp Học viện Biên phòng, anh được điều động về nhận công tác tại Đồn biên phòng Thanh Hòa, BĐBP tỉnh Bình Phước. Là người năng nổ, nhiệt tình trong các hoạt động nên anh được bầu làm Phó bí thư chi đoàn. Qua quá trình công tác, gắn bó với nhân dân trên địa bàn xã Thanh Hòa (Bù Đốp), anh thấu hiểu và cảm thông với những hoàn cảnh khó khăn nơi đây. “Muốn nhân dân bớt nghèo trước hết phải nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật để bà con tu chí làm ăn, không vi phạm pháp luật biên giới” - anh Trung nói. Anh mạnh dạn tham mưu ban chỉ huy đơn vị xây dựng các kế hoạch và tổ chức tuyên truyền chỉ thị, nghị quyết, nghị định đến từng gia đình và cá nhân trên địa bàn. Đồng thời vận động cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị đóng góp kinh phí xây dựng các mô hình hỗ trợ phát triển kinh tế cho những gia đình neo đơn, hộ nghèo. Điển hình như hỗ trợ kỹ thuật nuôi, làm chuồng dê cho gia đình ông Nguyễn Văn Mãnh ở ấp 3, xã Thanh Hòa phát triển kinh tế, sớm thoát nghèo. Anh cũng tham mưu chỉ huy đơn vị tích cực tham gia các hoạt động của địa phương như chương trình BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới; nhận hỗ trợ vật chất cũng như đỡ đần công việc cho gia đình em Trần Ái Hải Sơn, nạn nhân chất độc da cam/dioxin trên địa bàn.

Trung úy Phan Văn Trung (hàng đầu) cùng cán bộ, chiến sĩ biên phòng giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai tại huyện Bù Đốp

Từ sự gần gũi, năng động và tận tụy, anh Trung được nhân dân trên địa bàn mến yếu, coi như người thân trong gia đình. Cũng chính bởi tinh thần nhiệt huyết của tuổi trẻ, hết lòng vì nhiệm vụ, anh được bộ chỉ huy ghi nhận, tin tưởng giao nhiệm vụ là Trợ lý thanh niên. Ngay khi nhận nhiệm vụ mới, anh chăm chỉ tìm tòi, học hỏi những người đi trước để rút kinh nghiệm và triển khai thực hiện phong trào đoàn, thanh niên hiệu quả. Bằng sự tận tâm, tận lực và những cách làm hay, sáng tạo, người “thủ lĩnh” Đoàn thanh niên BĐBP tỉnh đã xây dựng, phát triển được nhiều phong trào hiệu quả, mang ý nghĩa thiết thực. Tiêu biểu như phối hợp với Tỉnh đoàn tổ chức chiến dịch tình nguyện “Xuân biên giới” năm 2017 gồm nhiều hoạt động như khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho 400 người; tặng 370 phần quà cho hộ nghèo; tặng 650 phần quà, 20 suất học bổng, 1 tủ sách Kim Đồng, 20 chiếc xe đạp cho học sinh nghèo khu vực biên giới... tổng trị giá các phần quà, công trình của chiến dịch lên đến 862 triệu đồng. Đồng thời phối hợp với Thành đoàn TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình “Nghĩa tình biên giới” khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho trên 200 người dân, tặng quà 141 hộ nghèo, trao tặng 10 suất học bổng, mỗi suất 1 triệu đồng cho học sinh nghèo học giỏi, 1.000 cuốn tập trắng với tổng trị giá hơn 120 triệu đồng. 

Từ đầu năm đến nay, Đoàn thanh niên BĐBP tỉnh đã phối hợp với các bệnh viện, hội chữ thập đỏ trong, ngoài tỉnh khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 1.248 lượt người dân khu vực biên giới và nhân dân nước bạn Campuchia, trị giá hơn 200 triệu đồng. Tổ chức được 1.257 ngày công lao động giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai, làm đường giao thông nông thôn, phát quang đường thôn, ấp, chăm sóc, thu hoạch mùa vụ... Nhân các ngày lễ, tết, đoàn phối hợp tổ chức thăm hỏi, tặng quà nhân dân, gia đình chính sách, già làng, trưởng ấp với hơn 500 triệu đồng. Đoàn chủ trì và thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường”, nhận đỡ đầu 64 học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập, trong đó có 4 học sinh người Campuchia...

Với những nỗ lực và hiệu quả từ hoạt động đoàn, công tác thanh niên, Trung úy Phan Văn Trung được Bộ chỉ huy, cấp bộ đoàn và chính quyền các cấp khen thưởng. Mới đây, Trung vinh dự là một trong 10 gương mặt tiêu biểu của tỉnh Bình Phước được Trung ương Đoàn tuyên dương trong đợt liên hoan thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác cụm miền Đông Nam bộ lần thứ XIII năm 2017. Phan Văn Trung cho biết: “Chúng tôi đang phối hợp với Tỉnh đoàn vận động Công ty TNHH Hiệp Lực và phát triển Việt (Bà Rịa - Vũng Tàu) hỗ trợ hệ thống lọc nước và máy lọc nước cho các đồn biên phòng. Chương trình sẽ đem lại ý nghĩa lớn vì đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, chiến sĩ biên phòng đóng quân trên khu vực biên giới - nơi đa số nguồn nước bị ô nhiễm”.